Hallo, ik ben Joël van de middelbare school: het Christelijk Lyceum Veenendaal. Ik ben verantwoordelijk voor dit solo project wat een zeer belangrijk onderwerp aan het licht brengt. Jongeren van 12 - 17 jaar ervaren druk op de middelbare school waar het in sommige gevallen kan leiden tot psychische problemen. Eenzaamheid, negatieve zelfbeelden en machteloosheid.
In de afgelopen maanden heb ik verschillende bronnen onderzocht, daarnaast heb ik een aantal interviews afgenomen bij professionele organisaties.
In de rapportage wordt er prioriteit gegeven aan de verlaging van de prestatiedruk van jongeren, wat laat blijken dat dit wel een essentieel aandachtspunt is van de maatschappij. Vooral als jongeren worden gezien als "de toekomst" van elk maatschappelijk systeem.
Graag wil ik het houden bij de categorie waar ik het meest verstand en ervaring mee heb en dat zijn mijn medeleerlingen van de middelbare school. Voor nuancering ben ik persoonlijk in contact gekomen met organisaties en wil ik mijn bevindingen met jullie delen.
Verzeker een goede gezondheid en promoot welzijn voor alle leeftijden
Als je lekker in je vel zit vermindert dit jouw kans op gezondheidsproblemen. Het vinden van jouw passies, gezond eten en voldoende bewegen zijn hierin erg belangrijk.
De opbouw van prestatiedruk begint al voor de middelbare school, namelijk de bepaling van het niveau in groep acht. Dat systeem is gebaseerd op een gegeneraliseerde normering, terwijl er nuancering nodig is bij zo'n grote overgang van basisschool naar de middelbare.
Door de generalisatie worden veel elementen over het hoofd gezien. Bijvoorbeeld mentale uitzonderingen - zoals ADHD of autisme - en andere factoren zoals thuissituaties waardoor er onnauwkeurige schattingen zijn van de capaciteiten van het kind.
Hoewel rustmomenten zijn goedgekeurd, stapelt de hoeveelheid werk zich op. Dit is een lastig systematisch probleem door de tijd te kort problemen waardoor de flexibiliteit van de systeem sterk gelimiteerd is om bij horende hulpdiensten op tijd in te schakelen wanneer er negatieve klachten naar boven komen.
(Irene Westeneng) (SDG Rijksoverheid Rapportage 2023 BLZ 42 - 43)
Er zijn genoeg ouders die verwachten dat hun kinderen beter moeten presteren dan zij. Zo riskeren leerlingen een niveau te volgen dat ze niet langdurig kunnen volhouden.
Het cijfersysteem van de middelbare school is een groot object van vergelijking. Op de middelbare school wordt er zichtbaar hoe belangrijk school prestatie's zijn in verhouding tot het latere succes. Dat wordt onderbouwt door hoge aantallen toetsingen en bijpassende consequenties.
Sommige ouders letten alleen op de cijfers die leerlingen krijgen en baseren de inzet en capaciteit van hun kinderen op deze cijfermatige resultaten. Dit soort gedrag komt vaker voor in ouders die hoog hebben gepresteerd en verwachten dat hun kind ook op hetzelfde of hoger niveau kan werken.
Wanneer leerlingen het niet meer kunnen overzien dan zoeken ze afleidingen. De meest prominente en maatschappelijk relevante bron is Social Media waarover veel ouderen bezorgd zijn. Hoewel het uiteraard een oorzaak kan zijn van welzijnsproblemen, is het vaker een versterker van onderliggende problemen dan een veroorzaker van zulke situaties. In veel gevallen zoeken leerlingen die zich al ingesloten voelen aansluiting, en voelt dat de werkelijke wereld niet voor hen beschikbaar is.
Die aansluiting dat lijkt Social Media hen te bieden. Social Media kan een positieve invloed hebben als er verstandig mee omgaan wordt, alleen dat gebeurd niet doordat ze er te weinig over weten/ begrijpen en er te vroeg daar mee in aanraking komen. Door het gebrek aan begrip komen jongeren te makkelijk in een negatieve spiraal.
Je hebt een keuze in het leven. Je bepaalt niet wat je overkomt, wel hoe je ermee omgaat. Alles heeft een positieve en een negatieve kant, wil je dit zien? Wil je ook naar een half glas vol kijken ipv alleen een half leeg glas?
Sta open voor je omgeving en leer ervan. Dan leer je al. Het is niet zwart en wit, maar vaak grijs en ben je daar dan in geïnteresseerd? Wat beweegt de ander?
(bron: Irene Westeneng, systemisch coach in Veenendaal)
Er is geen enkel persoon die langdurig intensief werk kan volhouden zonder bezigheden waarvan ze houden, of je nu een jongere bent of niet. Probeer tijd te besteden aan de dingen waar je daadwerkelijk van geniet. Realiseer het verschil tussen uitstelgedrag en zelfontwikkeling en schaam er niet voor. Leg de lat niet te hoog voor jezelf en zeg nee tegen overbodig werk.
Doe mee aan activiteiten die jou interesseren en gebruik dat als een sociale zeef en als een manier om je te verbinden met gelijkgestemde mensen. De middelbare school is vol met extreem verschillende mensen, waar je je misschien niet altijd mee kunt identificeren. Als je mee doet met evenementen waar iedereen dezelfde passie heeft, kun je makkelijker mensen vinden waarbij je een klik voelt en kun je beter je bestaande vrienden begrijpen.
Misschien heb je deze al vaker gehoord, en vermijd je dit om te doen, maar het feit is dat als je je fysieke behoeftes negeert, dat reflecteert in je mentale welzijn. Eventjes liggen en relaxen is niet erg, alleen als je al weken of maanden in je stoffige kamer schuilt zul je later de nadelen ervaren. Je hoeft niet perse te joggen, lopen is al meer dan genoeg en als je daar ook niet aan kan beginnen, probeer dan vaker je kamer te luchten. Drink en eet genoeg. Het zijn zulke kleine taken die je mentale welzijn een beetje verbeteren. Ons brein is uiteindelijk ook een orgaan. Je zult na een tijd ook door hebben dat je makkelijker slaapt.
De norm dat iedereen meteen door moet stromen naar een hogere opleiding is niet een concrete wet, maar wordt wel door mensen gevoeld als druk. Als je er zorgen over maakt omdat je het niet weet, het is niet erg! Dit is niet je enige keuze. Je bent wanneer je je diploma hebt gehaald nog maar net jong volwassen en je moet nog achter komen wat je passie eigenlijk is. Je bouwt je zelfkennis op waardoor je meer verzekerd een academisch pad kan kiezen en het risico verlaagd van de inschrijving van een niet passende opleiding. Natuurlijk zijn er ook risico's die je neemt als je een tussenjaar niet goed plant of serieus neemt, dan verlies je de voordelen. Een tussenjaar betekent niet niets doen, rust is belangrijk maar uiteindelijk moet je in actie komen en uit je comfortzone stappen. Als je dit pad op gaat moet je doelen voor jezelf stellen. Deze alinea is bedoelt om te laten zien dat er meerdere keuzes bestaan en dat je bij allebei de opties hard moet werken.
Dit is iets dat je kan toepassen op alles, maar hier wil ik het voornamelijk hebben over contact zoeken. Of het nou over schoolwerk gaat, een luisterend oor vragen van iemand of professionele hulp zoeken. Als je bang bent dat toch niemand je kan helpen, zoek contact met iemand zodat je hier tenminste met iemand over hebt gesproken.
Hoewel ik dit heb geschreven als gezonde oplossingen werken de opgeschreven manieren niet gegarandeerd voor iedereen. Er zijn net zo veel problemen als handvatten.
Iedereen is anders en hebben unieke problemen en ook zoveel verschillende oplossingen. Het kan misschien een tijdje duren maar het beste advies dat ik kan geven is te blijven zoeken naar handvatten die het beste bij jou het beste. Heb door dat het een complex proces is en dat de resultaten niet meteen zichtbaar zijn.
Om jezelf te helpen zijn er 3 woorden; Realisatie, Acceptatie en Adaptatie. Als school ons niet kan belonen, dan moeten we ons zelf iets geven.
Literatuur onderzoek:
https://open.overheid.nl/documenten/ronl-2000847b942bc34401d4f8958f88c21f31b8aa39/pdf
Samenwerking
Aan deze pagina werkten onderstaande partners mee
