Hoe dieper je in de aarde gaat, hoe warmer het wordt. De warmte diep in de aarde komt van verschillende bronnen:
Tijdens het vormen van de aarde kwam er veel warmte vrij door het samensmelten van gesteente en het vormen van lagen in de aarde. De warmte die toen was geproduceerd is nu nog steeds aanwezig en draagt bij aan de totale warmte van de aarde.
Er bevindt zich geen tekort aan radioactieve elementen in de aardmantel. De elementen die het meest bijdragen aan de interne warmte van de aarde zijn uranium, thorium en kalium-40. Tijdens het radioactief verval verandert de opmaak van de celkern en komen er protonen en neutronen los. Door dit proces komt er veel warmte vrij.
De aarde trekt zichzelf continu samen door de zwaartekracht die het op zichzelf uitoefent. Gravitatie-energie zorgt niet voor een grote hoeveelheid warmte, maar het draagt wel mee aan de totale warmte.
Geothermie gebruikt deze aardwarmte om water op te warmen. Dit proces wordt in geothermische centrales uitgevoerd. Het proces wordt mogelijk gemaakt door een buizensysteem onder de grond. Deze buizen zijn gemaakt om vloeistof rond te pompen van de centrale naar dieper in de grond.
Bij ongeveer 500 meter in de grond hangt de temperatuur rond de 15 graden Celsius.
Bij ongeveer 1000 meter in de grond hangt de temperatuur rond de 40 graden Celsius.
Bij ongeveer 4000 meter in de grond kan de temperatuur stijgen tot soms wel 130 graden Celsius.
De vloeistof die wordt rondgepompt in het buizensysteem is een mengsel van water en antivries. De vloeistof wordt dieper de grond in gepompt om door de aardwarmte opgewarmd te worden. De nu opgewarmde vloeistof wordt weer omhoog gepompt.
Wanneer de vloeistof boven aankomt, gaat het de warmtepomp in. De warmtepomp verhit de al verwarmde vloeistof zodat het warm genoeg is om gebruikt te worden, bijvoorbeeld in radiatoren en vloerverwarmingen. De vloeistof wordt dan vervoerd via een warmtenet; een systeem van waterleidingen dat verwarmd water rondpompt naar woningen en gebouwen.
Verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne energie voor iedereen
We gebruiken steeds meer energie. Hoe gaan we hiermee om? Hoe zorgen we ervoor dat energie beschikbaar en toegankelijk blijft en denken we tegelijkertijd na over de nieuwe bronnen van energie zodat de impact om het klimaat verminderd wordt.
De exacte hoeveelheden zijn nog niet bekend, maar we kunnen wel factoren noemen die invloed zullen hebben op hoe duur het zal zijn. We hebben zowel de factoren voor bedrijven als de factoren voor consumenten bepaald.
Installatiekosten
Het installeren van een geothermische put zal het duurste deel zijn van de installatie van een aardwarmtecentrale. De bedrijven moeten dan meerdere gaten graven van ongeveer 4000 meter diep en daarna het buizensysteem installeren. De exacte kosten van het graven en installeren van een geothermische put zullen afhangen aan de opstelling van de bodem en diepte van de put. Waar de bedrijven ook nog rekening mee moeten houden is dat ze de vergunningen moeten aanvragen. De vergunningen die nodig zijn voor het installeren van een aardwarmtecentrale zijn erg duur en duren ook lang om te ontvangen.
Onderhoudskosten
Aardwarmtecentrales zijn over het algemeen goedkoper om te onderhouden dan de andere soorten energiecentrales, zoals koolcentrales en kerncentrales. Dit komt door de eenvoudige opbouw van de aardwarmtecentrales. Het heeft niet veel onderdelen, dus er kan minder fout gaan en het is makkelijker om te controleren.
Operationele kosten
Hoewel het onderhoud van een aardwarmtecentrale vrij goedkoop is vergeleken met de andere centrales, zijn de kosten om de pomp te laten werken en het water op te warmen duur. De prijzen kunnen variëren door de efficiëntie van de warmtepomp en door de prijs van stroom op de plek waar de centrale zich bevindt.
Een aardwarmtecentrale aanleggen zal erg duur worden, voornamelijk vanwege de installatiekosten. De producenten zullen het wel vlug kunnen terugverdienen, zelfs met de hoge operationele kosten, dankzij de lage onderhoudskosten. Dit zorgt ervoor dat een aardwarmtecentrale een goede investering wordt voor de producent
Toegang tot een al bestaand warmtenet
De aardwarmtecentrales produceren de verhitte vloeistof voor consumenten die ze kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld vloerverwarming. De vloeistof wordt dan toegevoegd aan een warmtenet om rondgepompt te worden naar de woningen. Als er nog geen bestaand warmtenet is op een plek waar er wel behoefte aan is, moet een warmtenet worden uitgebreid naar die plek. Dit kan heel duur zijn, omdat de weg dan opengebroken moet worden om de leidingen aan te leggen. Dit kan dan heel duur worden voor de consument.
Eventuele subsidies
Subsidies zijn financiële ondersteuningen die de overheid aan burgers kan geven. Wanneer een consument wil overstappen naar geothermie krijgt hij meestal een subsidie. Dit maakt overstappen naar duurzamere warmtebronnen meer aantrekkelijk. De subsidie zorgt ervoor dat de installatie minder kost, de consument minder belasting hoeft te betalen en er worden dan financieringsprogramma’s aangeboden aan de consument. Een subsidie is echter niet gegarandeerd, dus dan kan het de consument wat meer kosten om over te stappen naar aardwarmte als hij geen subsidie ontvangt.
Overstappen naar geothermie kan veel voordelen hebben, zoals de subsidies en hoe klimaatvriendelijk het is, maar er zijn wat risico’s. De onzekerheid van de subsidies kan slecht uitkomen bij mensen die er geen ontvangen en daarom de volledige prijs moeten betalen. Warmtenetten laten omleggen kan ook zeer duur zijn. Door deze grote risico’s moeten consumenten goed afwegen of het wel slim is om over te stappen, want er is een kans dat ze veel financiële problemen kunnen oplopen.
Veenendaal ligt in een gebied waar het mogelijk is om proefboringen te doen voor geothermie. Dit betekent dat de grond geschikt is voor het winnen van aardwarmte.
Ondanks de geschiktheid van de grond is Veenendaal nog niet begonnen met boren. Ze wachten eerst op de resultaten van de proefboringen in Ede. Pas als deze resultaten bekend zijn, zal Veenendaal starten met hun eigen proefboringen.
“De grond in Veenendaal is geschikt voor het winnen van aardwarmte.”
In de provincie Utrecht wordt veel onderzoek gedaan naar geothermie, omdat veel grond geschikt lijkt voor deze vorm van energie. Er zijn verschillende projecten in ontwikkeling. Het project in Nieuwegein is het verst gevorderd en daar worden al specifieke locaties uitgezocht voor geothermiecentrales.
Gemeente Veenendaal is ondertussen gestart met twee proefboringen aan de zuiderkade en bij de Klomp. Veenendaal heeft een warmtenet in de wijk Veenendaal Oost en op dit moment wordt een warmtenet aangelegd in de nieuwe wijk De groene grens.
Samenwerking
Aan deze pagina werkten onderstaande partners mee
